Bệnh giãn tĩnh mạch thực quản có thể gây mất máu dẫn đến tử vong. Đây là bệnh lý nguy hiểm, mỗi người cần trang bị những kiến thức về bệnh để phát hiện kịp thời và tiến hành điều trị đúng cách.
Trong các bệnh liên quan đến thực quản thì giãn tĩnh mạch thực quản không phải là một bệnh quá phổ biến. Tuy nhiên, hậu quả của căn bệnh này thì chúng ta hoàn toàn không thể xem thường. Cùng benhduongtieuhoa.com ngăn ngừa và điều trị giãn tĩnh mạch thực quản hiệu quả qua bài viết ngay sau đây.
I- Bệnh giãn tĩnh mạch thực quản và những thông tin cần biết
Bệnh giãn tĩnh mạch thực quản là tình trạng tĩnh mạch thực quản (ống nối cổ họng và dạ dày) bị giãn ra. Tình trạng này thường gặp ở bệnh nhân gặp những vấn đề về gan.
Khi lưu lượng máu đến gan bị chặn lại bởi vật cản (có thể là máu đông hoặc sẹo tại gan), lưu lượng máu sẽ chuyển sang những mạch máu nhỏ hơn. Các mạch máu này không được thiết kế để tương thích với lưu lượng máu lớn khiến tĩnh mạch giãn và có nguy cơ vỡ, gây mất máu và đe dọa tính mạng của người bệnh.
1- Nguyên nhân gây giãn tĩnh mạch thực quản
Tình trạng tĩnh mạch thực quản bị giãn được cho là bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:
- Xơ gan: xơ gan và các vấn đề về gan là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh lý này. Xơ gan gây ức chế và ngăn cản máu trong tĩnh mạch cửa, kết quả là máu phải di chuyển sang những tĩnh mạch nhỏ hơn, trong đó có tĩnh mạch ở thực quản.
- Huyết khối: máu đông xuất hiện trong tĩnh mạch cửa khiến quá trình tuần hoàn máu bị cản trở, gây ra tình trạng giãn tĩnh mạch thực quản.
- Nhiễm sán máng: sán máng ký sinh trong cơ thể gây tổn thương lên các cơ quan nội tạng. Ngoài bệnh giãn tĩnh mạch thực quản, người bị nhiễm sán máng thường gặp các vấn đề về ruột, phổi, bàng quang.
- Hội chứng Budd – Chiari: đây là hội chứng hiếm gặp khi máu đông xuất hiện chặn tại tĩnh mạch khiến máu không thể thoát ra khỏi gan.
2- Dấu hiệu nhận biết giãn tĩnh mạch thực quản
Giãn tĩnh mạch thực quản là bệnh lý nguy hiểm, nếu không phát hiện sớm, nguy cơ tĩnh mạch vỡ gây chảy máu và đe dọa tính mạng người bệnh. Dưới đây là các dấu hiệu đặc trưng giúp người bệnh nhận biết bệnh lý này sớm nhất.
- Thường xuyên buồn nôn, trong đó có lẫn máu
- Phân có màu đen như hắc ín
- Có cảm giác choáng váng, mất kiểm soát
- Trường hợp nặng khiến người bệnh mất ý thức
Trường hợp bệnh nặng có thể dẫn đến sốc và tử vong. Người bệnh cần chú ý những dấu hiệu trên để xác định bệnh sớm nhất có thể. Với những bệnh nhân giãn tĩnh mạch thực quản do các vấn đề gan sẽ gặp những dấu hiệu khác như vàng da, trướng bụng, cổ trướng, vàng mắt,…
3- Đối tượng mắc bệnh
Bệnh giãn tĩnh mạch thực quản thường gặp ở mọi đối tượng, kể cả trẻ em. Tuy nhiên, phần lớn xuất hiện ở những người mắc bệnh lý về gan. Do đó. bệnh nhân gan nên thăm khám đều đặn để phát hiện những dấu hiệu bất thường và khắc phục kịp thời.
II- Cách điều trị bệnh giãn tĩnh mạch phổ biến nhất
Giãn tĩnh mạch sẽ được điều trị tùy thuộc vào mức độ bệnh, trong trường hợp tĩnh mạch giãn và chưa chảy máu, bác sĩ sẽ tiến hành các biện pháp ngăn ngừa chảy máu. Ngược lại, trường hợp tĩnh mạch vỡ, bác sĩ sẽ thực hiện những kỹ thuật phù hợp để cầm máu và bảo vệ tính mạng bệnh nhân.
1- Trường hợp giãn tĩnh mạch chưa chảy máu
Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ dựa vào độ giãn của tĩnh mạch để chỉ định phương pháp phù hợp. Nếu người bệnh chỉ mới giãn tĩnh mạch ở mức độ nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định những loại thuốc làm chậm dòng chảy của tĩnh mạch cửa. Bao gồm propranolol và nadolol.
- Propranolol: có tác dụng chẹn beta để giảm áp lực máu, thuốc được sử dụng trong việc điều trị huyết áp cao, nhịp tim nhanh, giãn tĩnh mạch,… Propramolol có thể gây ra một số tác dụng phụ như tim đập bất thường, thở khó, buồn nôn, tay chân lạnh, sưng bàn chân, mệt mỏi,…
- Nodalol: hoạt động tương tự như thuốc propranolol, cẩn thận với đối tượng mắc bệnh hen suyễn, thận, đái tháo đường, cường giáp,… Tác dụng phụ gần như thuốc Propranolol.
Nếu tĩnh mạch giãn nghiêm trọng và có xu hướng sắp vỡ, phần lớn sẽ được chỉ định thắt vòng thun để ngăn chặn tình trạng chảy máu. Bác sĩ sẽ thực hiện nội soi và dùng vòng thun búi phần thực quản bị giãn để thắt dòng mạch máu.
Mặc dù phương pháp này khá hiệu quả trong việc ngăn chặn máu chảy, tuy nhiên có thể để lại sẹo ở thực quản hoặc ảnh hưởng đến các mạch máu lân cận.
2- Trường hợp giãn tĩnh mạch gây chảy máu
Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ tiến hành cầm máu để tránh tình trạng sốc dẫn đến tử vong. Bác sĩ có thể tiến hành một trong những kỹ thuật sau:
- Dùng vòng thun để thắt tĩnh mạch: Phương pháp này chỉ được thực hiện khi tình trạng chảy máu không quá nghiêm trọng.
- Thông tĩnh mạch cửa: nguyên nhân khiến tĩnh mạch ở thực quản bị giãn là do tĩnh mạch cửa bị chặn bởi một lý do nào đó. Bác sĩ sẽ tiến hành thông tĩnh mạch cửa để giảm lưu lượng máu ở tĩnh mạch thực quản. Phương pháp này chỉ được thực hiện khi các biện pháp khác không đem lại hiệu quả hoặc trong thời gian bệnh nhân đợi ghép gan.
- Dùng thuốc làm chậm lưu lượng máu: phổ biến nhất là octreotide – thuốc được dùng trong vòng 5 ngày kể từ khi tĩnh máu chảy máu. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ, người bệnh nên sử dụng đúng tần suất và liều lượng được bác sĩ chỉ định.
- Dùng kháng sinh ngăn ngừa nhiễm trùng: chảy máu làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tĩnh máu, để ngăn ngừa tình trạng này bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh.
- Ghép gan: đây là phương pháp loại bỏ căn nguyên gây bệnh và được nhiều người lựa chọn. Bệnh nhân ghép gan hồi phục nhanh chóng khi phẫu thuật, tuy nhiên mặt hạn chế duy nhất của phương pháp này là số lượng người hiến gan thấp hơn số lượng bệnh nhân.
3- Thay đổi thói quen
Thay đổi thói quen đem lại nhiều ý nghĩa quan trọng đối với bệnh nhân giãn tĩnh mạch. Nếu có một chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng lành mạnh, tiến triển bệnh sẽ chậm lại và khả năng bệnh tái phát cũng được hạn chế đến mức thấp nhất.
- Ăn uống lành mạnh: bổ sung đủ nước mỗi ngày, chú trọng nguồn thực phẩm lành mạnh như rau xanh, thịt, nấm, ngũ cốc. Đồng thời cần chú trọng bước chế biến món ăn, hạn chế món ăn nhiều gia vị, dầu mỡ,…
- Duy trì cân nặng phù hợp: người có hàm lượng mỡ cao có nguy cơ mắc những vấn đề về gan, tim mạch,… cao hơn người bình thường. Cần có ý thức tự bảo vệ sức khỏe của bản thân bằng cách duy trì vóc dáng cân đối.
- Không uống rượu bia, hút thuốc lá: cồn và các chất kích thích là nguyên nhân khiến gan bị tổn thương, nhất là với gan đã gặp những vấn đề trước đó. Người bệnh cần kiêng cử những nhóm thực phẩm này nếu muốn bệnh tiến triển tốt và hạn chế tình trạng tái phát.
- Dành thời gian luyện tập: tập thể dục giúp quá trình trao đổi chất được thúc đẩy, giúp cơ thể khỏe mạnh và duy trì được vóc dáng cân đối.
- Tiêm chủng ngừa viêm gan: nếu có mong muốn tiêm ngừa viêm gan A và B, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ để giảm thiểu những tác dụng không mong muốn phát sinh.
Những thông tin về bệnh giãn tĩnh mạch thực quản trong bài viết chỉ mang tính tham khảo. Chúng tôi khuyến khích người bệnh nên đến cơ sở y tế khi cơ thể phát sinh những dấu hiệu bất thường.
→ Việc xác định bệnh một cách cảm quan ở nhiều người chính là điều kiện khiến tình trạng chuyển biến xấu và khó khắc phục hơn. Bệnh giãn tĩnh mạch thực quản là bệnh lý nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng, vì vậy người bệnh cần cẩn trọng trong quá trình điều trị.
Thu Nguyễn.
Có thể bạn quan tâm:
Ngày đăng: 29/09/2021 - Cập nhật lúc: 3:06 PM , 29/09/2021
